Tahran’da “Gazeteciler Günü“ münasebetiyle düzenlenen merasime katılan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, gazetecilere nükleer muahedenin hayata geçirilmesi konusuna ait açıklamalarda bulundu.
Abdullahiyan, “AB tarafından sunulan nükleer muahede taslağıyla ilgili son değerlendirmelerimizi içeren yazılı metni saat 24.00’e kadar göndereceğiz.“ dedi.
“Bu bahisler metne dönüştürülmeli”
İran heyetinin müzakereler için Viyana’ya hareket ettiğini aktaran Abdullahiyan, “Eğer görüşlerimiz kabul edilirse, Dışişleri Bakanları toplantısında metne son halini vermeye ve muahedeyi duyurmaya hazırız. ABD, Viyana görüşmelerinde İran’ın iki husustaki teklifine nispeten katıldı. Bu hususlar metne dönüştürülmeli.” ifadelerini kullandı.
İran ile nükleer müzakereler
İran ile 2015’te imzalanan nükleer muahedenin yine tam manasıyla uygulanmasını sağlama ve ABD’nin mutabakata dönüşünün ele alındığı görüşmeler, Nisan 2021’den bu yana aralıklarla Viyana’da yapılıyordu.
Viyana’da Rusya, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere ve İran’dan üst seviye temsilcilerin iştirakiyle yapılan müzakerelere, eski ABD Lideri Donald Trump devrinde 2018’de mutabakattan tek taraflı çekilen Washington, AB aracılığıyla dolaylı iştirak sağlıyordu.
Washington, Tahran’ın mutabakattaki taahhütlerine geri dönmesini isterken, İran idaresi ise nükleer mutabakattan ayrılan taraf olarak öncelikle ABD’nin mutabakata dönerek tüm yaptırımları kaldırmasını ve mutabakattan tekrar ayrılmayacağına dair garanti vermesini talep ediyor.
Taraflar son olarak Mart 2022’de toplanmış, AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “dış etkenler“ nedeniyle görüşmelere orta verildiğini duyurmuştu.
Görüşmeler tekrar başlamıştı
Borrell’in 25 Haziran’daki Tahran ziyaretinde, ABD ile İran ortasında AB aracılığıyla yapılan dolaylı görüşmelerin Doha’da sürdürülmesine karar verilmişti. 29 Haziran’da yapılan görüşmelerde de ilerleme sağlanamadığı açıklanmıştı.
AB Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Borrell, 20 Temmuz’da İran ile ABD ortasındaki uyuşmazlığı çözmek için taraflara yeni bir taslak metin sunduğunu duyurmuştu. Tahran ve Washington idareleri de AB’nin sunduğu yeni tahlil tekliflerini olumlu karşıladıklarını açıklamıştı.