“`html
LEFKOŞA – Mısır, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan arasında Kahire’de gerçekleştirilen üçlü zirve ile Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Kuzey Kıbrıs ziyareti, bölgedeki gelişmelere ışık tuttu. Bu diplomasi trafiği, Suriye ve Filistin’deki olayların gölgesinde gerçekleşirken, Kıbrıs’taki bölgesel iş birliği çabalarının süratle arttığını gösteriyor.
Kahire’deki zirve ve gerçekleştirilen ziyaretler, ‘Kıbrıs sorununun’ çözümü ve Doğu Akdeniz’de süregelen istikrar çabası açısından kritik adımlar olarak kabul ediliyor. Ancak, taraflar arasındaki görüş ayrılıklarının derinliği ve bölgesel durumsal karmaşıklık, bu sürecin zorluklarla dolu olduğunu gözler önüne seriyor.
ÜÇLÜ ZİRVENİN SONUÇLARI
Dün Kahire’de gerçekleştirilen 10’uncu Mısır-Kıbrıs-Yunanistan Üçlü Zirvesi’nde Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodoulidis, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi ve Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis bir araya geldi. Zirvede Kıbrıs sorununa, bölgesel güvenliğe, enerji iş birliğine ve ekonomik konulara dair önemli hususlar tartışıldı.
Zirve sonunda yayımlanan ortak bildiri, Kıbrıs sorununa kapsamlı ve uygulanabilir bir çözüm bulunmasının bölgedeki barış ve istikrara katkı sağlayacağını vurguladı. Liderler, Kıbrıs’ın tek egemenlik, tek uluslararası kişilik ve tek vatandaşlığa sahip, iki bölgeli ve iki toplumlu bir federasyon olarak yeniden birleşmesi için Kıbrıslıların öncülüğünde barış sürecinin yeniden başlamasına destek vereceklerini ifade ettiler.
BÖLGESEL GÜVENLİK VE İSTİKRAR ARTIK ÖNCELİK
Liderler, Akdeniz, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki barış ve istikrarı teşvik etme konusundaki kararlılıklarını yineleyerek, tüm aktörlerden istikrara katkıda bulunmalarını beklediklerini belirttiler. Gazze’deki durumla ilgili derin kaygılarını paylaşan liderler, BM Güvenlik Konseyi’nin kararlarının uygulanmasını talep ettiler.
SURİYE VE LİBYA’DA YAŞANANLAR
Liderler, Suriye’deki son gelişmeleri dikkatle izlediklerini belirterek, Suriye’nin egemenliğinin ihlal edilmesinden duydukları rahatsızlığı dile getirdiler. Suriye’nin bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladılar. Libya konusunda ise, yabancı güçlerin ve paralı askerlerin geri çekilmesi gerektiğini ifade ettiler.
DENİZ GÜVENLİĞİ VE ENERJİ İŞ BİRLİĞİ
Deniz yetki alanlarında devletlerin egemenliğine saygının önemli olduğunu belirten liderler, bu alanlarla ilgili uluslararası hukuka uygun anlaşmalar yapılması gerektiğini vurguladılar. Enerji güvenliği konusunda da Akdeniz’deki ortak projeler ve keşif çalışmalarının artırılmasına yönelik iş birliği kararlılıklarını ifade ettiler.
HAKAN FİDAN KUZEY KIBRIS’TA
Kahire’de yapılan zirve ile eş zamanlı olarak Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Kuzey Kıbrıs’a bir ziyaret gerçekleştirdi. Fidan, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Başbakan Ünal Üstel ve Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu ile toplantılar yaptı.
Yapılan görüşmelerde Fidan, Kıbrıs’ta iki devletli bir çözümün gerekliliğine dikkat çekerek, “Kıbrıs meselesi 50 yıldır sonuçsuz yöntemlerle çözülmeye çalışılması, zaman kaybından başka bir şey değil” dedi. Ayrıca, KKTC’nin uluslararası camiada yaşadığı izolasyonun kabul edilemez bir insanlık suçu olduğunu vurguladı.
Tatar ise, küresel ortamda egemen eşitlik ve uluslararası yaşama hakkı için verdikleri mücadelede Türkiye’ye teşekkür ederek, “Temel insan haklarımız her geçen yıl engelleniyor. Kıbrıs Türk halkı, değişmeyen bir statükoya karşı duruyor” şeklinde ifade verdi.
Fidan ile Kıbrıslı Türk liderlerin “iki devletli çözüm” mesajları verirken, ziyaretin cumhurbaşkanlığı seçimleri konulu spekülasyonlara da yol açtığı bildiriliyor. Son gelişmelere göre Tatar, Ankara’dan gelen destekle yeniden aday olma niyetinde.
İSRAİL CUMHURBAŞKANI KIBRIS’A GELİYOR
Bugün, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un Kıbrıs’a sürpriz bir ziyaret yapması bekleniyor. Herzog’un, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodoulidis ile gerçekleştireceği görüşmede bölge güvenliği ve enerji konuları üzerinde durulması öngörülüyor. Kıbrıs medyasındaki bilgilere göre, bu ziyaret, son Kahire zirvesinin sonuçları ve Suriye’deki duruma da değinecek.
Herzog’un Kıbrıs ziyareti süresince, Larnaka Havalimanı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı önünde protestolar düzenlenmesi bekleniyor.
KIBRIS’TA YENİ GEÇİŞ NOKTALARI VE MUHTEMEL CENEVRE KONFERANSI
Kıbrıs’taki diplomatlar ve uzmanlar, son dönemdeki yoğun diplomasi trafiğini ABD’deki hükümet değişimi ve bölgedeki önemli gelişmelerle ilişkilendiriyor. Yakın gelecekte Kıbrıs meselesinde kayda değer gelişmelerin yaşanması muhtemel görünüyor.
Kıbrıslı liderlerin adada yeni geçiş noktalarının açılabilmesi için bir araya gelmeleri beklenirken, mart ayının ortalarında ise üç garantör ülke ve iki toplumun Kıbrıs meselesini görüşmek üzere Cenevre’de buluşacağı tahmin ediliyor.
Rum lider Hristodoulidis, mart ayında Kıbrıs üzerine bir konferans yapılmasını beklediğini belirterek, “Kesin hazırız. Zaman kaybı, Kıbrıs sorununun çözümüne mani oluyor” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti. Tatar’ın da belirtildiği üzere, iki taraf arasında geçiş noktaları ile ilgili bir toplantı ocak ayı içinde yapılacak ve mart ayında daha geniş bir toplantı gerçekleştirilecekti.
Hristodoulidis, “BM’den resmi herhangi bir bilgi almadık, ancak biz bu toplantının gerçekleşmesi için tamamen hazırız. Ayrıca çevre ülkelerle yapılacak konferans için hazırlıklara da başladık” şeklinde bilgi verdi.
“`
